Ból pleców to globalny problem, który dotyka mężczyzn i kobiety, bogatych i biednych, i jest drugą najczęściej zgłaszaną dolegliwością, która skłania ludzi do wizyty u lekarza. W ciągu swojego życia 8 na 10 osób doświadczyło co najmniej jednego epizodu bólu pleców. Chociaż w 70% przypadków ból pleców ustępuje bez specjalnego leczenia, u 7 do 10% osób ból pleców staje się przewlekły i utrzymuje się przez ponad 12 tygodni lub nawet przez całe życie, wpływając na jakość życia.
Ból pleców może być spowodowany wieloma czynnikami: np. siedzącym trybem życia, nadwagą, nieodpowiednią postawą, przemęczeniem, nieodpowiednim środowiskiem pracy, nieodpowiednim obuwiem, ciasną odzieżą, nieodpowiednim łóżkiem i materacem, słabym wzrokiem itp. Nie można zaprzeczyć, że dobre samopoczucie psychiczne i emocjonalne lub zdolność do radzenia sobie z różnymi codziennymi czynnikami stresowymi również wpływa na zdrowie pleców.
Jak zbudowany jest kręgosłup?
Kręgosłup składa się z 32 do 34 kręgów i stanowi oś ciała. Kręgi są ułożone jeden na drugim i połączone różnymi strukturami, w tym stawami międzykręgowymi, więzadłami i krążkami międzykręgowymi. Zdrowy kręgosłup ma kształt litery S: w części szyjnej, lędźwiowej i kości ogonowej wygina się do przodu, natomiast w części piersiowej i krzyżowej do tyłu. To fizjologiczne wygięcie i krążki międzykręgowe gwarantują, że różne uderzenia podczas ruchu ludzkiego ciała są absorbowane, podczas gdy kręgosłup jest utrzymywany w pozycji pionowej przez mięśnie pleców i więzadła. Z boku, między dwoma ułożonymi kręgami tworzą się otwory międzykręgowe. W otworach międzykręgowych znajdują się nerwy rdzenia kręgowego, które biegną do różnych części ciała i zapewniają ich wrażliwość.
Ponieważ poruszanie się w pionie obciąża kręgosłup bardziej niż pełzanie, krążki międzykręgowe są poddawane najmniejszemu naciskowi w pozycji leżącej, gdy nogi są uniesione i umieszczone, na przykład, na dużej piłce sportowej, krześle lub innej powierzchni o podobnej wysokości. W pozycji stojącej nacisk na krążki międzykręgowe wzrasta 3-krotnie, natomiast w pozycji siedzącej 11-krotnie. Ludzie siedzą przez mniej więcej 60% swojego życia. Tak więc jeśli siedzą Państwo w pracy i chcą odpocząć i odciążyć krążki międzykręgowe, ważne jest, aby się położyć i odpocząć na twardej powierzchni z ugiętymi biodrami i kolanami oraz stopami na podwyższeniu.
Znaczenie ergonomii i odpowiedniej postawy ciała
Za każdym razem, gdy człowiek się schyla, podnosi coś czy przenosi jakiś przedmiot, grawitacja, masa ciała i waga przenoszonego przedmiotu wpływają na kręgosłup. Każdy ruch, z wyjątkiem pozycji leżącej, obciąża kręgosłup; dlatego ważne jest, aby nie tylko poznać i zapamiętać, ale także stosować zasady ergonomii na co dzień. Najważniejsze podstawowe zasady: podczas schylania się i podnoszenia przedmiotu należy ugiąć kolana, aktywować mięśnie brzucha i utrzymywać proste plecy. Należy również trzymać ten przedmiot jak najbliżej ciała. Nie należy podnosić w ruchu obrotowym, ponieważ najczęściej powoduje to urazy kręgosłupa i sąsiednich struktur. Odpowiednia postawa i zdrowie kręgosłupa są niezwykle ważne, ponieważ mięśnie pleców próbują zrekompensować asymetrię postawy, jeśli nie jest ona poprawna. Na przykład ustabilizować miednicę, jeśli lordoza lędźwiowa jest bardziej wysklepiona. To z kolei skutkuje wyczerpaniem mięśni, zmęczeniem, napięciem, bólem i przeciążeniem innych struktur anatomicznych: więzadeł, stawów i narządów wewnętrznych, co prowadzi do zaburzeń krążenia.
Ból odcinka lędźwiowego
Ból pleców występuje najczęściej w okolicy lędźwiowej (talia i dolna część pleców). Ból odcinka lędźwiowego pojawia się najczęściej z następujących powodów:
słabe mięśnie, nierównomierne obciążenie;
niewystarczająca lub nieodpowiednia aktywność fizyczna;
zmiany postawy i zła postawa na co dzień;
niepoprawne podnoszenie ciężarów;
nieodpowiednie środowisko pracy i nawyki w pracy;
stres, przemęczenie, brak równowagi między życiem zawodowym i prywatnym;
nieodpowiednie łóżko: zbyt miękkie, materac używany przez zbyt długi czas.
Wszystkie te przyczyny można wyeliminować. Warto przemyśleć swoje codzienne nawyki, zastanowić się nie tylko nad postawą stojącą, ale także siedzącą, stworzyć ergonomiczne miejsce pracy, regularnie uprawiać odpowiednią aktywność fizyczną, znaleźć równowagę między pracą a życiem prywatnym, aby zmniejszyć poziom codziennego stresu. Ważne jest również dobrej jakości obuwie i wygodna, luźna odzież, zdrowa dieta i wygodne łóżko (zalecane jest łóżko ortopedyczne).
Nigdy nie jest za późno na właściwą i regularną aktywność fizyczną! Warto wykonać kilka ćwiczeń i cieszyć się uzdrawiającą mocą ruchu, poprawą zdrowia i ogólnego samopoczucia.
Dr n. o zdr. Ieva Zvīgule
certyfikowana fizjoterapeutka
Vingrosev.lv
